De LESS-studie gaat zich richten op patiënten die onnodig of te lang een maagzuurremmer gebruiken. In deze patiënten willen we kijken of aanpassing van voeding en leefstijl onder begeleiding van een diëtist helpt om maagklachten te verminderen en het gebruik van maagzuurremmers te stoppen.
Inleiding
In het grootste deel van patiënten die met maagklachten bij de huisarts komt kunnen aanpassingen in de leefstijl, eventueel gecombineerd met een korte periode van zuurremmende medicatie, de klachten laten verdwijnen. Protonpompremmers zoals Omeprazol en Pantoprazol zijn effectief bij de behandeling van maagklachten, maar vanwege het risico op bijwerkingen wordt in de richtlijnen geadviseerd om deze maagzuurremmer pas in derde instantie voor te schrijven. In Nederland gebruiken 3 miljoen mensen een protonpompremmer. Eerder onderzoek toont aan dat de helft van de patiënten geen geldige indicatie heeft, en dat ruim een derde van de patiënten de protonpompremmer langer gebruikt dan de geadviseerde drie maanden. Langdurig gebruik van protonpompremmers geeft bijwerkingen zoals infecties, botontkalking en zelfs nierproblemen. Daarom moet het té vaak en té lang voorschrijven van protonpompremmers teruggedrongen worden.
Doel van het onderzoek
De LESS-studie (Lowering PPI prescriptions: Evaluation of a lifeStyle intervention empowering patients to improve their gastric Symptoms) is gericht op patiënten die onnodig of te lang een maagzuurremmer gebruiken. In deze groep patiënten willen we kijken of aanpassing van voeding en leefstijl onder begeleiding van een diëtist helpt om maagklachten te verminderen en het gebruik van protonpompremmers te stoppen. Daarnaast willen we uitzoeken wat de belemmerende en bevorderende factoren zijn voor het implementeren van een leefstijlinterventie voor patiënten met maagklachten die onnodig lang een protonpompremmer gebruiken. Dit onderzoek wordt gefinancierd door de Maag Lever Darm Stichting.
Wat houdt het onderzoek in?
Dit is een proof-of-concept quasi experimentele studie. Patiënten tussen de 18 en 70 jaar, die langer dan 3 maanden een protonpompremmer gebruiken zonder een geldige indicatie kunnen deelnemen. Het afbouwen en stoppen van de protonpompremmer wordt aangeboden aan alle deelnemers. Patiënten die willen stoppen met de protonpompremmer kunnen ervoor kiezen om het stoppen te combineren met deelname aan een leefstijlprogramma onder leiding van een diëtist. In 4-6 maanden tijd zijn er 3 individuele gesprekken en 4 groepsgesprekken. De interventie zal focussen op het verkrijgen van kennis en vaardigheden om aanpassingen te doen in voeding en leefstijl met als doel om maagklachten te verminderen.
Daarnaast zullen focusgroepen waaraan zowel zorg professionals als patiënten deelnemen inzicht geven in belemmerende en bevorderende factoren voor het implementeren van een leefstijlinterventie.
Vervolg
De voorschrijvende arts speelt een belangrijke rol in het terugdringen van het gebruik van protonpompremmers. Met een subsidie van het ZonMW programma Doelmatigheidsonderzoek willen we, binnen een uniek samenwerkingsverband tussen de afdelingen gedragswetenschappen en eerstelijnsgeneeskunde, de indicatoren van het voorschrijfgedrag van artsen met betrekking tot protonpompremmers onderzoeken. Deze kennis kan vervolgens gebruikt worden om interventie studies te ontwikkelen met als doel om het voorschrijfgedrag van artsen te veranderen.
