Lees nu de nieuwsbrief van oktober.
Beste lezer,
De zomer is inmiddels voorbij, hoewel het deze week voor de herfstvakantiegangers relatief bijzonder warm is. Hebben we een “Indian Summer” in Zuid Holland? Een belangrijke verandering vindt u dit keer in de aanhef: we noemen dit afdelingsbericht voortaan de Leids-Haagse lijnen! Onze activiteiten in Den Haag nemen toe en steeds meer stafleden werken op twee plekken, in de Campus Den Haag en in het LUMC of bij een van onze partners in de regio. Steeds meer onderzoek begint in Den Haag en komt daar vandaan naar Leiden, of andersom. De opleidingen, met name de huisartsopleiding, krijgen steeds meer vaste grond onder de voeten in Den Haag en de belangstelling voor ons masterprogramma “Population Health Management” in Den Haag is dit jaar verdubbeld. Wijk- en populatiegerichte zorg staat in de volle aandacht! Groei van de LUMC afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde is er zowel in Leiden als Den Haag: het is belangrijk dat die lijn ook in onze berichtgeving duidelijker wordt. Vandaar voortaan de Leids-Haagse lijnen… Deze maand leest u weer over nieuw onderzoek, over een paar promoties, over de impact van de huisartsenacties voor de opleiding, over nieuwe initiatieven in al onze vakken en over hoe nieuwe medewerkers zich dankzij de Campus Den Haag aan onze afdeling en het LUMC hechten om zodoende hun bijdrage te kunnen leveren aan het wetenschappelijk onderzoek en – onderwijs. Veel leesplezier! Wij rekenen erop u ergens de komende maanden (zie de agenda) te ontmoeten en het vervolg leest u in december.
groeten Mattijs Numans, huisarts, afdelingshoofd
De huisartsenacties in juni/juli van dit jaar zijn niet zomaar aan ons voorbij gegaan: we waren erbij. En onze huisartsopleiding draagt ook een steentje bij aan het oplossen van de hoge werkdruk in de zorg…. Het glas van Hedwig Vos, hoofd huisartsenopleiding is half vol!
Op 22 september 2022 vond de jaarlijkse SANO Wetenschapsdag plaats, ditmaal georganiseerd vanuit onze afdeling in het CORPUS Congress Centre Leiden. Onderzoekers en zorgprofessionals uit de zes Samenwerkende Academische Netwerken Ouderenzorg kwamen samen onder de bezielende leiding van het UNC-ZH, waaronder wetenschappelijk coördinator Monique Caljouw en voorzitter professor Wilco Achterberg. De aftrap was voor keynote speaker Hester Bijl, rector magnificus van de Universiteit Leiden. Daarna volgden presentaties en postersessies van in totaal 58 onderzoeken: een mooie afspiegeling van onderzoek in de langdurige zorg in Nederland! Het was een inspirerende dag voor alle partijen. Bekijk de video met terugblik op het youtube kanaal van het UNC-ZH
Opleiden en wetenschap zijn van groot belang voor de patiëntenzorg van nu en morgen en behoren tot het ‘basistakenpakket’ van huisartsen. Steeds meer huisartsen beoefenen dan ook structureel met ons deze academische taken, waardoor de academische samenwerking en kwaliteit van zorg in de regio verder kunnen worden verbeterd. Deze praktijken willen wij graag het predicaat ‘Academische Huisartsenpraktijk’ geven. Begin oktober kon Dennis Mook-Kanamori, huisarts/epidemioloog en hoofd ELAN, in Alphen a/d Rijn weer twee certificaten uitreiken!
Dit jaar bestaat de opleiding Specialisme Ouderengeneeskunde van het LUMC 25 jaar! Ter gelegenheid van dit heugelijke feit werden alle AIOS, opleiders en medewerkers 7 en 8 oktober uitgenodigd in Antwerpen om te ‘gluren bij de buren’.
Met een bezoek aan Belgische verpleeghuizen op de 1e dag gaven onze Zuiderburen een inkijk in de verschillen tussen de Nederlandse en Belgische ouderenzorg. Dit was ook het thema van het symposium op de 2e dag in het indrukwekkende Provinciehuis van Antwerpen, met zo’n 200 Belgische en Nederlandse genodigden. Tijdens de paneldiscussies zorgde de interlandelijke vergelijking voor een leuke dynamiek met een humoristisch randje. Het symposium geeft een aanzet voor verdere samenwerking tussen Antwerpen en Leiden op het gebied van scholing in de ouderengeneeskunde.
Het onderzoek van Petra Pijnakker, dat volgde op haar master Geestelijke verzorging (cum laude), heeft als achtergrond de Nederlandse Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Wtl). Sinds 2002 kent de Wtl de mogelijkheid tot euthanasieverlening aan een wilsonbekwame patiënt die ondraaglijk lijdt, indien hij wilsbekwaam een schriftelijke wilsverklaring heeft opgesteld. De zorgvuldigheidseisen van artikel 2 lid 1 Wtl zijn van ‘overeenkomstige toepassing’, hetgeen betekent: ‘zoveel als feitelijk mogelijk in de gegeven situatie van toepassing’.
Op dinsdag 25 oktober 2022 promoveerde Petra Pijnakker op haar proefschrift ‘In vertrouwen. Normatieve beschouwing over euthanasie, dementie en de schriftelijke wilsverklaring.’ Dit proefschrift identificeert welke betekenissen schuilgaan achter het concept ‘overeenkomstige toepassing’ in het wetgevingsproces, bij de toetsende instanties en in de medische praktijk, en reflecteert op de vraag hoe dit concept kan fungeren als aanvaardbaar en verdedigbaar normatief kader bij levensbeëindigend handelen door artsen.
De organisatie van acute zorg in Nederland staat de laatste tijd volop in de belangstelling. Voor de huidige en toekomstige uitdagingen om acute zorg kwalitatief en toegankelijk te houden lijkt integratie het sleutelwoord.
Naomi Minderhout heeft samen met haar team op de Health campus Den Haag het ‘woud’ aan organisaties proberen te ontrafelen. Zo evalueerde zij een project waarbij de samenwerking tussen HAP en ambulancedienst werd geïntensiveerd. Hiervoor werd eerst een evaluatie-instrument ontwikkeld, gebaseerd op drie concepten (Triple Aim, Integrated care en Population Health Management). Daarnaast onderzocht zij de motieven van zelfverwijzers naar de SEH. Ook identificeerde zij factoren van samenwerking voor de regio Den Haag gedurende de eerste golf van de COVID-19 pandemie. Om tot slot adviezen te formuleren voor een toekomstbestendige acute zorg in Nederland.
Op woensdag 9 november 13.45u zal Naomi Minderhout haar proefschrift in Leiden verdedigen. Wij wensen haar veel succes!
‘Er is in Nederland heel veel goede zorg en dienstverlening. Hoe kan het dan dat bepaalde groepen tussen wal en schip vallen en dat het sociale vangnet dat juist voor hen bedoeld is, niet functioneert?’ vraagt Matty Crone zich af. De komende jaren gaat Crone samen met medisch antropoloog Nienke Slagboom, hoogleraar Jet Bussemaker en tientallen anderen, dankzij een subsidie uit de “Nationale Wetenschaps Agenda” onderzoek doen naar het verkleinen van gezondheidsverschillen. ‘Dit willen we heel graag mét de mensen doen om wie het gaat, en niet óver hen’, vertelt ze. Lees het hele interview en de plannen voor actieonderzoek in twee wijken in Leiden en Den Haag.
De LUMC Campus Den Haag heeft voortaan een andere naam: de “Health Campus Den Haag”. Een betere gezondheid voor álle inwoners van de Haagse regio; dat is de missie. De Health Campus is een platform dat wordt georganiseerd vanuit onze afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde en waarin met regionale partners en andere faculteiten van de Leiden Universiteit wordt samengewerkt. De afgelopen jaren is het samenwerkingsverband tussen het LUMC, de afdeling en onze opleidingen, Universiteit Leiden en de regionale partners flink gegroeid. De rol van de partners wordt steeds belangrijker. Op de nieuwe website healthcampusdenhaag.nl staat alle relevante informatie over de samenwerking en wat deze betekent voor de bewoners van de Haagse regio en voor onze afdeling. Lees het hele LUMC-nieuwsbericht.
Een van de doelen van de Campus is dat de partners in de regio hun wens tot wetenschappelijke samenwerking ook zichtbaar kunnen maken door er medewerkers aan te stellen. Op die manier zijn recent twee specialisten uit het Haga Ziekenhuis als associate professors op de Health Campus Den Haag in samenwerkingsprojecten actief geworden: Maarten van Aken en Cees van Nieuwkoop. Ook Sanne de Vries, lector bij de Haagse Hogeschool, is recent op die manier in Den Haag aan het LUMC in de Health Campus verbonden. Zij stellen zich alle drie hier voor
Het LUMC heeft tien onderzoeksthema’s en vanuit de afdeling werken wij in meerdere thema’s met anderen samen. Een van die thema’s is ‘Lifecourse Epidemiology and Geroscience (LEGend)’, waar al onze disciplines partners in onderzoek vinden. Dit thema heeft recent een website gelanceerd, voor zowel artsen en onderzoekers in de kliniek en het extramurale veld, als onderzoekers in de laboratoria. Stafleden van onze afdeling PHEG, Jacobijn Gussekloo, David van Bodegom en Wilco Achterberg hebben er belangrijke rollen in. Ga naar de website om meer te lezen over dit onderzoeksthema.
Aan de hand van vragen uit de praktijk, doen een aantal huisartsen op onze afdeling onderzoek naar behandelingen van veelvoorkomende “kleine kwalen”. Waterwratjes zijn daar een voorbeeld van. Ze komen vooral voor bij jonge kinderen, kunnen veel hinder geven en verdwijnen gemiddeld pas na een jaar. Kan dat sneller?
Campagnes om mensen hun leefstijl te laten veranderen hebben vaak geen succes. Het is moeilijk om mensen gezonder te laten eten of meer te laten bewegen. Twaalf gedragswetenschappers, onder wie ook onze eigen Marieke Adriaanse, roepen daarom in een position paper op om gedragsexpertise veel eerder in te zetten bij het ontwikkelen van nieuw beleid. Op 31 augustus 2022 overhandigden ze deze paper aan staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport).
Inzicht in je gezondheid krijgen en tegelijkertijd de wetenschap een handje helpen? Het kan met de nieuwe app ‘Mijn Hart Telt’, gemaakt door het LUMC en het National eHealth Living Lab (NeLL). Huisarts-onderzoeker Tobias Bonten en arts-onderzoeker Annemiek Silven van onze afdeling vertellen er meer over.
We kregen eind september 2022 de gemeenteraad van Den Haag bij onze Health Campus op bezoek. Dat gaf ons de kans te bespreken wat we daar doen voor de gezondheid van de inwoners van de regio, maar ook wat we met de opleiding doen om de huisartsenzorg in de Haagse regio te helpen versterken.
Hoe leg je een tuin aan die uitnodigt om in rond te lopen bij een verpleeghuis? Wat is het effect van tuingebruik op de kwaliteit van leven? We kijken ernaar in een van de verpleeghuizen dat aan ons Universitaire Netwerk UNC-ZH is verbonden.
Woensdag 9 november 2022, 13:45u Academiegebouw Universiteit Leiden (live en online)
Promotie Naomi Minderhout
‘A novel approach towards acute care integration’
Donderdag 17 november 2022, 10:00u Academiegebouw Universiteit Leiden (live en online)
Promotie Rosian Tossaint-Schoenmakers
‘The determinants of effective eHealth: high-quality applications and optimal organization’
Vrijdag 2 december 2022, 16:15u Universiteit Leiden, Rapenburg
Oratie prof. dr. Marieke Adriaanse (gedragsinterventies in population health)
Dinsdag 24 januari 2023, 16-21u Campus Den Haag (Wijnhaven)
9e Werkconferentie (LUMC) Health Campus Den Haag
Vrijdag 23 juni 2023, 16:15u Universiteit Leiden, Rapenburg
Oratie prof. dr. Tineke Abma (ouderenparticipatie, Leyden Academy)
